Al een paar weken lang genieten wij regelmatig van een bijzonder avond schouwspel in de tuin. Bij het invallen van de avondschemer verzamelen zich koolmeesjes en musjes in de tuin. Ook al praten ze niet in taal zoals wij, er zijn onderlinge afspraken wie wat doet. Alleen dat ziende maakt het al heel bijzonder. Alle vogeltjes nemen hun plek in. Zo is er telkens 1 mus (en nooit een koolmees) die ‘de leiding’ neemt en in één van de struiken duikt (bv buxus, hazelaar, linden) en nogal ruw tussen het groen te keer gaat. En dan ineens……vliegen er vele motten uit het groen. Klaar voor dit vliegende avondmaal laten de koolmeesjes en mussen zich van hun beste kant zien. In prachtige duikvluchten pikken ze behendig alle vliegende motten uit de lucht. Geen ontsnapping mogelijk. Ze landen op het gras met de buit tussen de snavels en daar wordt hun avondmaal opgepeuzeld. Het tafereel herhaalt zich iedere keer zeker 4 tot 5 keer. Er vallen ook regelmatig rupsen uit het groen en ook deze passen prima bij het avondmaal en worden als toetje verorberd.

Ik vind het prachtig en geniet van de kringloop die ik hier zie. Wat voor velen overlast is (buxusmot) is voor de ander een feest(maal). Door mijn jarenlange ervaring én de moestuin heb ik geleerd geduldig te zijn, te leren samenwerken met de natuur en vooral vertrouwen te hebben. Er komen telkens spontane oplossingen die ik zelf nooit had kunnen bedenken. En zou het kunnen zijn dat de buxusmot krachtvoer is voor de steeds zwakker wordende (huis)mus? Wie zal het zeggen?

Een paar weken geleden heb ik diverse (on)kruiden geplukt en dat staat momenteel te gisten in een emmer in de tuin. En nee, dat ruikt niet fris, maar met de deksel er losjes op is er niets aan de hand. De hond is er niet weg te slaan, hij heeft toch een iets andere voorkeur voor lekkere geurtjes dan ik. Over een paar weken, als alle voedende bestanddelen uit de (on)kruiden getrokken zijn, zeef ik het mengsel en heb ik een waanzinnig mooie natuurlijke vloeibare mest vol mineralen. Zelf verdun ik dit 1:10. Met 1 liter zelfgemaakte vloeibare mest kan ik dus 10 liter maken maar ik heb veel meer. En dit alles is ook weer een mooie  kringloop. De verdunde vloeibare mest gebruik ik om de planten in de tuin te voeden. Door deze voeding kunnen de planten hun eigen immuunsysteem weer versterken en kunnen ze zich beter wapenen tegen ‘aanvallen van buitenaf’.

Ik weet dat het voor velen nog steeds het meest voor de hand liggend is op onnatuurlijke bestrijdingsmiddelen te vertrouwen. Mijn gedachtegang is dat we op lange termijn met deze bestrijdingsmiddelen het immuunsystemen van planten verzwakken en ook de bodem wordt van mindere kwaliteit. Op termijn heeft dat ook bredere consequenties Ook dieren die in, om en van deze planten en bodem leven verzwakken uiteindelijk omdat onnatuurlijke middelen hen niet versterken. Nieuw geborenen worden steeds zwakker en zo worden dierpopulaties zwakker en kleiner.

Terugdenkend aan de inspirerende lezing van Jan Terlouw in ons dorp enige tijd geleden sluit ik me aan bij zijn visie om bij de dingen die ik doe te bedenken wat de lange termijn effecten zijn. We hebben de Aarde niet geërfd van onze ouders, maar we hebben haar in bruikleen gekregen van onze kinderen.